Skip to content

Author: admin

pdfJoanna Skibska

dr, assistant professor, University of Silesia in Katowice, Katowice, Poland

e-mail: joanna@skibscy.pl

ORCID ID https://orcid.org/0000–0001–6096–3747

DOI: https://doi.org/10.24195/2616-5317-2021-33-17

Key words: digital-numerical model, triple coding model, readiness to learn mathematics, maturity to learn mathematics, diagnosis of mathematical skills.

SUMMARY

The following text concentrates on the readiness of a six–year–old child to learn mathematics. It presents brain organization of using numbers, paying special attention to existence of special network of nerve connections responsible for capturing changes in number, comparing sets of numbers and ordering numbers according to their physical and numerical size. The author com-pares the terms of readiness and maturity to learn mathematics, indicating their mutual relations, as well as presents available tools that serve estimating a child’s mathematical skills. Furthermore, she also discusses the researchers conducted on the group of six–year–olds in the scope of their maturity to learn mathematics in selected aspects.

References

Butterworth, B.)1999), The mathematical brain, London.
Dehaene, S., Dehaene-Lambertz, G., Cohen, V. (1998), Abstract representations of numbers In the Animals and human brain, „Trends in Neurosciences” nr 21.
Dehaene, S., Dehaene-Lambertz, G., Cohen, L. (1998), Abstract representations of numbers In the Animals and human brain, Trends in Neurosciences, nr 21.
Eger, E., Michel, V., Thirion, B., Amadon, A., Dehaene, S., Kleinschmidt,V. (2009), Deciphering Cortical Number Coding from Human Brain Activity Patterns, Current Biology, nr 19.
Gruszczyk-Kolczyńska, E. (2008), Dzieci ze specyficznymi trudnościami w uczeniu się matematyki. Przyczyny, diagnoza, zajęcia korekcyjno-wyrównawcze, Warszawa.
Koźniewska, E. (2006), Skala Gotowości Szkolnej. Podręcznik, Warszawa.
Oszwa, U. (2005), Zaburzenia rozwoju umiejętności arytmetycznych: problem diagnozy i terapii, Kraków.
Oszwa, U. (2006), Mózgowa organizacja posługiwania się liczbami, w: A. R. Borkowska, Ł. Domańska, (red.), Neuropsychologia kliniczna dziecka. Wybrane zagadnienia, Warszawa.
Spitzer, M. (2006), Jak uczy się mózg?, Warszawa.
Tryzno, A. (2006), Diagnoza edukacyjna dzieci 6–7 letnich rozpoczynających naukę,
Gdańsk.

pdfRyszard Parzęcki

prof. dr. hab., Gdańsk University of Humanities, Poland

e-mail: ryszardparzecki@op.pl

DOI: https://doi.org/10.24195/2616-5317-2021-33-16

Key words: mechatronic specialisation, education modules, pro-vocational training.

SUMMARY

Specialised secondary schools started functioning in the school year 2002/2003 in fourteen lines (specialisations). This article presents pro-vocational education as a process implemented in specialised secondary schools with a mechatronic specialisation. The curriculum of the specialised classes includes three modules implemented in grades one to three. The results of curriculum evaluation have shown that for their full implementation, it is necessary to equip schools with specialized teaching aids as well as properly prepared and systematically trained teachers and young people eager to study, properly motivated and prepared in the lower secondary school.

References

Baraniak, B. (red.) (2007), Pedagogika pracy, Warszawa.
Grzesiak, J. (2010), Podstawy teorii i metodyki kształcenia praktycznego nauczycieli. Konin.
Moos, J. (2002), Założenia programowo — organizacyjne kształcenia w liceum profilowanym, Łódź.
Figurski, J. (2003), Autorski program nauczania dla profilu mechatronicznego — konstrukcje, wdrażanie, ewaluacja. „Nowa Edukacja Zawodowa” nr 2.

pdfRafał Majzner

prof. dr hab. University of Humanities and Technology in Bielsko-Biała,
Bielsko-Biała, Poland

e-mail: majzner@ath.bielsko.pl

ORCID ID https://orcid.org/0000–0003–1869–5894

DOI: https://doi.org/10.24195/2616-5317-2021-33-15

Key words: creative activity, child’s musical expression, education of teachers, qualitative researches.

SUMMARY

The author of the following study discusses issues connected with stimulating the creative expression of children at early-school stage age. He presents the essence, forms and methods of the musical expression, as well as the conditions meeting of which enables its development. The aim of the work is not only to present the results of the conducted researches on the development of the creative expression of children, but as well to show the need and reason for conducting qualitative researches on the researches on the development of the creative expression of children. Due to the quality oriented approach it is possible to understand rules, processes and mechanisms of creative activity. The examples of creative musical exercises with the use of improvisational tasks in the primary school classes designed by the interviewed people in order to change the school’s educational practice may be the inspiration for conducting the qualitative researches on the creative expression of children.

References

Burowska, Z. (1980), Słuchanie i tworzenie muzyki w szkole, Warszawa.
Dziedziewicz, D. (2009), Twórczość dziecka — problemy identyfikacyjne [w:] Identyfikacja potencjału twórczego. Teoria. Metodologia. Diagnostyka, red. M. Karwowski, Warszawa.
Flick, U., (2011), O serii: Niezbędnik badacza [W:] G. Gibbs. Analizowanie danych jakościowych, Warszawa.
Kojs,. Dziecięca muzyka eksperymentalna [w:] Dziecko w świecie muzyki, red. B. Dymara, Kraków.
Lipska, E., Przychodzińska, M. (1991), Muzyka w nauczaniu początkowym. Metodyka,
Warszawa.Niziurski, M. (2006), Z zagadnień muzycznej twórczości dziecka [w:] Edukacja muzyczna. Tożsamość i praktyka, Lublin.
Pielasińska, W. (1996), Ekspresja i komunikacja międzyludzka [w:] Świat człowieka, świat sztuki, red. M. Śnieciński, Warszawa.
Sacher, W. (2006), Ekspresja muzyczna dzieci w szkole ogólnokształcącej [w:] Edukacja muzyczna. Tożsamość i praktyka, Lublin.
Szmidt, K. J. (2006), Twórcze czy nie? Kontrowersje wokół kreatywności dzieci, „Meritum” nr 1 (1).
Żuchelkowska, K. (2005), Metody twórcze i ich wpływ na rozwój zdolności muzycznych u dzieci w młodszym wieku szkolnym [w:] Wybrane zagadnienia edukacji uczniów zdolnych. Zdolności i stymulowanie ich rozwoju, T. 1, Kraków.

pdfMirosław Kordowski

prof. dr hab., University of. Adam Mickiewicz,
Poznań, Poland

e-mail: Kordowski-dyrygent@o2.pl

ORCID ID https://orcid.org/0000–0002–2110–1113

DOI: https://doi.org/10.24195/2616-5317-2021-33-14

Key words: esthetics, development, sensitivity, harmony, personality, art.

SUMMARY

The contemporary world demands from us the constant learning and stimulating the social and professional activity. Such actions should be introduced as early as possible, applied to little children, at nurseries and schools since “As the twig is bent...” That is why we should focus on the comprehensive development of a child but take into account their individual needs. The importance of music in this area is crucial because music is, among other things, harmony. Its influence on psychosomatic system was proved in the ancient times and it is an obvious fact. The relations with music has a substantial influence on development of personality, the comprehensive development of a child, and in the future — of an adult. That is why such activities should be introduced at the earliest. It is significant to maintain the importance of individual human being because only such approach can result in development. Nothing should be imposed. There cannot be any randomness. The size and proportions should be applied to the real needs, there cannot be redundancy of experiences, as in other areas-there should be moderation. In all the activities a school plays a very important role, but not always we can observe a balance between curricular and extra curricular classes. It is possible to observe the imposing of common patterns and standards which results not in development but in impediment of individual creativity. Rising of esthetic sensitivity
should be carried in competent way at the earliest age and in such a way the abilities to retrieve he impressions by means of senses. And here the generally understood art should be the means of shaping the personality because the relation with art leads to comprehensive development of an individual human being.

Having conducted the Brass Orchestra at Vocational Fire Brigade at Cultural Centre in Koronowo I noticed all these phenomena. Playing in the orchestra is not only musical education but also developing such qualities as responsibility, punctuality, respect to a conductor and to the other participants, it means also learning history, arousing patriotism as well as the change of being sensitive to music, personal development and possibility of meeting other people, making acquaintances and forming friendships and, in the end- the sense of self-worth.

References

Dąbrowski, K. (1989), Zdrowie psychiczne,Warszawa.
Dąbrowski, K. (1989), Higiena psychiczna i jej stosunek do nauk pokrewnych, w: K. Dąbrowski (red.), Zdrowie psychiczne, Warszawa.
Dąbrowski, Z. (1986), Czas wolny dzieci i młodzieży. Warszawa.
Gloton, R., Clero, C. (1986), Twórcza aktywność dziecka, Warszawa.
Gołaszewska, M. (1989), Kultura estetyczna, Warszawa.
Gołaszewska, M. (1994), Universum sztuki, Kraków.
Gołaszewska, M. (1996), Egzystencjalne i esencjalne pytania wobec kultury estetycznej, w: Edukacja kulturalna a egzystencja człowieka, B. Suchodolski (red.), Ossolineum Wrocław — Warszawa — Kraków –Gdańsk.
Kępiński, A. (1989), Melancholia, Warszawa.
Nyderek, A. (1988), Czynniki warunkujące skuteczność pracy pedagogicznej nauczyciela wychowania muzycznego, Bydgoszcz.
Przecławska, A. (1986), Zróżnicowanie kulturalne a problemy wychowania, Warszawa.
Siciński, A. (red.) (1988), Styl życia. Przemiany we współczesnej Polsce. Warszawa.
Toti, G. (1983), Czas wolny. Warszawa.
Wierszyłowski, J. (1991), Psychologia muzyki, Warszawa.
Willems, E. (1993), O dyskursywności estetycznej, Warszawa — Kraków.
Zawrska, H. (1983), Wybór, opracowanie i posłowie, Rozmowa z Marią Kuncewiczową, Warszawa.
Żelazkiewicz, M. (1984), Zajęcia pozalekcyjne i opiekuńcza działalność szkoły, Warszawa.

pdfJolanta Kasperkowiak

MA, teacher, Primary School,
Gębice, Poland
e-mail: ekologica@tlen.pl

DOI: https://doi.org/10.24195/2616-5317-2021-33-13

Key words: environmental education, sustainable development, education for sustainable development, forms of work in environmental education.

SUMMARY

The article undertakes the subject of the environmental education and the education for sustainable development at schools and in a local community. It explains the concept of sustainable development and describes the differences between the environmental education and education for sustainable development. The article also presents aims and tasks of the environmental education and education for sustainable development based on the literature of the subject. It shows forms of work in the environmental education that is possible to use in and out of a school, describing the one selected.

The article shows the effects of the environmental education of the schools as well as the institutions and the local organizations cooperating with the schools. For this purpose, the group of the children participating in the ecological festival was tested by a questionnaire.

References

Burchard-Dziubińska, M. (2015), Zrównoważony rozwój — naturalnie, Katedra Ekonomii Rozwoju, Uniwersytet Łódzki w: http://www.e-czytelnia.abrys.pl/przeglad-komunalny/2010–2–454/srodowisko-4638/zrownowazony-rozwoj-naturalnie-1081, 21.08.2015 r.

Domeracki, P., Tyburski, W. (2015), Podstawy edukacji i kształtowania świadomości społecznej w duchu zrównoważonego rozwoju, https://repozytorium.umk.pl/handle/item/1215, z dn. 23.11.2015 r.

Domka, L. (2001), Dialog z przyrodą w edukacji dla ekorozwoju, Wydawnictwo Naukowe PWN SA, Warszawa-Poznań.

Gajuś–Lankamer, E., Wójcik, A. M. (2010), Edukacja dla zrównoważonego rozwoju. Poradnik dla studentów nauczycieli. UMCS, Lublin.

Giddens, A. (2004), Socjologia, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Grzesiak, J. (2014), Lekcje i diagnostyka psychopedagogiczna dziecka. PWSZ, Konin.

Kafel, K. (2014), W gąszczu definicji zrównoważonego rozwoju, MEN, http://www.ekoedu. uw.edu.pl, 1.08.2014 r.

Kalinowska, A. (2008), Edukacja dla Zrównoważonego Rozwoju w Polsce — stan i wyzwania w świetle ustaleń międzynarodowych podjętych na IV Konferencji UNESCO nt. Edukacji Ekologicznej (Ahmedabad 2007), IV Światowym Kongresie Edukacji Ekologicznej (Durban 2007) oraz 9 Konferencji Stron Konwencji o różnorodności biologicznej. Bonn.

Koncepcja ekorozwoju, http://intra.geo.uni.lodz.pl/1koncepcja_ekorozwoju.ppt z dn.
21.08.2014 r.

Kwiatkowski, S. M., Cichy (red.) (1966), Program edukacji środowiskowej. Teoria i praktyka, IBE, Warszawa-Skierniewice.

Mielcarek, A. (2012), Kształtowanie postaw proekologicznych w edukacji wczesnoszkolnej, (Formation pro-ecological attitudes in early childhood education), Edukacja Biologiczna i Środowiskowa, nr 3.

Paffrath, F. P. (1996), Umwelterziechung Okopadagogik, w: Taschenbuch der Padagogik, red. H. Hierdeis, T. Hug, Baltmannsweiler 1996, t. 4. w: H. H. Kruger, Metody badań w pedagogice, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk 2007.

Potyrała, K. (2011), Kształcenie przyrodnicze w obliczu zmian zachodzących w nauce, technice i kulturze, w: K. Potyrała, A, Walosik, (red.), Edukacja przyrodnicza wobec wyzwań współczesności, Kubajak, Krzeszowice.

Prawo ochrony środowiska, Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Dz. U. 2001 r. nr 62, poz. 627.

Przez Edukację do Zrównoważonego rozwoju, Narodowa Strategia Edukacji Ekologicznej, http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_04/97b75873145cdf7e7695ed9573147c78.pdf,
21.09.2015 r.

Tuszyńska, L. (2006), Edukacja ekologiczna dla nauczycieli i studentów, Wyższa Szkoła Pedagogiczna TWP w Warszawie, Warszawa.

Tuszyńska, L. (2010), Edukacja środowiskowa w społeczeństwie wiedzy, Warszawa.
Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w prawie
nadzoru pedagogicznego, Dz. U. 09/168/1324 z dnia 9 października 2009 r.

Ustawa o systemie oświaty z 7 września 1991 r. (z późn. zmianami), Dz. U. 2004r.

pdfWłodzimierz Gogołek

prof. dr hab. University of Warsaw, Warsaw, Poland

e-mail: wlodzimierz@gogolek.pl

ORCID ID https://orcid.org/0000–0002–3073–3817

DOI: https://doi.org/10.24195/2616-5317-2021-33-12

Key words: education, teaching, IT, risk, health, e-book.

SUMMARY

The new technologies, including WWW, computer hardware and software have become a necessary complement to human activity — also at all stages of education. The extraordinary appeal of these technologies has encouraged too hasty, in risky way, adopt the model for entry of the information technologies into school practice.

References

Carson, V., Pickett, W. Janssen, I. (2011), Screen time and risk behaviors in 10- to 16-yearold Canadian youth, „Preventive Medicine”, luty, www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/20637224 [luty 2012].

Chockalingam, S. (3013), Illustrated eBooks vs. Hard Copy Books for Children, www.
chillibreeze.com/articles_various/illustrated-eBooks-hard-copy-books-children-212.asp [30.05.2013].

Dutta, S., Bilbao-Osorio, B. (red.) (2012), World Economic Forum, www3.weforum.org/docs/Global_IT_Report_pdf [luty].

Efron, N. (2012), Can looking at a computer screen affect your eyesight?; www.abc.net.au/health/talkinghealth/factbuster/stories/2010/09/30/3025732.htm#.ULIH8YaIxn9 [listopad 2012].

Gogołek, W. (1976), O pewnym modelu komputeryzacji dydaktyki, Kielce.Skinner, B. F. (1954),The Science of Learning and the Art of Teaching, „Harvard Educational Review” nr 24.

Gogołek, W. (2012), Komunikacja sieciowa uwarunkowania, kategorie i paradoksy, ASPRA, Warszawa.

Hyla, M. (2012), Przewodnik po e-learningu, wyd. IV, Wolters Kluwer Business, Kraków.

Jeong, H. (2012), A comparison of the influence of electronic books and paper books on reading comprehension, eye fatigue, and perception, „Electronic Library” nr. 30, z. 3.

Jeong, H. (2012), A comparison of the influence of electronic books and paper books on reading comprehension, eye fatigue, and perception, „Electronic Library” nr 30, z. 3.

Kupisiewicz, Cz. (1966), Nauczanie programowane, Warszawa.

Mei-Ling Peng i in, (2012), The Influence of Low-powered Family LED Lighting on Eyes in Mice Experimental Model, „Life Science Journal”, nr 9 (1).

Pabin, T., Karczewicz, D. (2011), Wpływ pracy przy monitorach LCD na wybrane funkcje narządu wzroku, „Okulistyka” nr 4.

Page, A. S., Cooper, A. R., Griew, P., Jago, R. (2010), Children’s screen viewing is related to psychological difficulties irrespective of physical activity, „Pediatrics” nr 126 (5).

Peng, M. i in., (2012), The Influence of Low-powered Family LED Lighting on Eyes in Mice Experimental Model, „Life Science Journal” nr 9 (1).

Plebańska, M. (2011), E-learning. Tajniki edukacji na odległość, C. H. Beck, Warszawa.

Purcell K., i in., (2012), How Teens Do Research in the Digital World, „The Pew Research Center’s Internet & American Life Project Online Survey of Teachers”, 1 listopada; www.pewinternet.org/Reports/2012/Student-Research.aspx [listopad].

The Global Information Technology Report 2012.

pdfAgnieszka Zaskórska

MA, teacher,
Complex of Geodetic and Road Schools in Poznań
Poznań (Poland)
e-mail: agnieszka.z-g@wp.pl
https://orcid.org/0000–0002–0505–4660

DOI:

In the article, the author devotes a lot of space to emphasizing the teaching, scientific and social activities of Jan Grzesiak as an ambitious educator, and also as a valuable family member in fulfilling multiple roles in the family and in the environment.
The rich research and teaching achievements have been synthetically generalized, which significantly highlights the contribution of Jan Grzesiak to the education of students and young academic staff. This is evidenced by the numbers: publication of over 300 articles and over 30 books, participation in several hundred national and international conferences and symposia, promotion of over 900 masters and 800 bachelor’s degrees in pedagogy, as well as supervisor supervision over doctoral and postdoctoral theses. In addition, it is worth emphasizing the authorship of over a dozen expert opinions in the field of didactics and education management, as well as reviewing over 40 items of scientific publications in Poland, Belarus and Ukraine. He is proud of the fact that he actively participates in international events in the field of humanities and culture in contact with activists of the Polish community abroad and with many authorities — including professor Mykola Zymomrya.
These are just some of the fruits of the Professor’s passionate activity. In the article, you can find many places imbued with the values of spirituality and multiculturalism, respecting dialogue and mutual understanding, without manifestations of hate speech, and even more so without the politicization of education and the science of education.

REFERENCES

Denek K., Pawelski L., Urbanek B., Wenta K. (2012), Wielkopolskie Forum Pedagogiczne w obliczu ewaluacji i innowacji, Kalisz — Szczecinek.
Dobrjańskyj I., Zymomrya I., Zymomrya M. (2017), Psychodydaktyka i aksjologia w
pedagogii procesów edukacyjnych, doktor honoris causa Jan Grzesiak, Kropywnyćkyj — Drohobycz — Użhorod.
Jasiński, Z., Parzęcki R. (red.) (2015), Aksjologiczno-docymologiczne konteksty ewaluacji w edukacji. Kalisz–Konin.
Sierakowska M. (2006), Z pasją trwam, wywiad z J. Grzesiakiem, „Szkiełkiem i Okiem”.
Zaskórska A. (2012), Działalność zawodowa, pasje i dorobek naukowy Profesora Jana Grzesiaka, w: K. Denek, L. Pawelski, B. Urbanek, K. Wenta (red.), Wielkopolskie Forum Pedagogiczne w obliczu ewaluacji i innowacji, Kalisz — Szczecinek.
Złota Księga Nauk Humanistycznych (2004), Wyd. Helion, Gliwice.

pdfHanna Wojciechowska

dr, nauczyciel,
Zespół Szkół Specjalnych nr 102 w Poznaniu
Poznań (Polska)
e-mail: haniadw@o2.pl

DOI:

Key words: activity, handbook, pre-school education, brain compatible learning

SUMMARY

The article presents features of the handbook and their connections with the fundamental theories of brain compatible learning. Through this, the usefulness of handbooks in education of the youngest children has been shown, including the most important element that determines learning — the activity. It is indicated, that constructing handbooks and teachers’ instructional design still need improvement. The content proposed in the textbooks and their concentric-linear layout divided into individual classes give the teacher a certain security that in relation to each student, the content of the core curriculum has been implemented. However, it is important that the teacher, when designing classes in which improvement should always be included, adheres most faithfully to one principle — the student’s activity.

REFERENCES

Denek, K. (2005). Ku dobrej edukacji. Toruń — Leszno.
Grzesiak, J. (2003). Diagnozowanie wobec ewaluacji w edukacji, in: J. Grzesiak (eds.),
Ewaluacja i zmiany w edukacji. Konin.
Grzesiak, J. (2006). Pewność wiedzy i samodzielność działania w procedurze oceniania studenta w uczelni, in: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Ocenianie skuteczności kształcenia w szkole wyższej. Konin.
Grzesiak, J. (2006). Nauczanie „żywe” a karty pracy uczniów we współczesnej szkole, in: Edukacja jutra, K. Denek, T. Koszczyc (eds.), Wrocław 2006.
Grzesiak, J. (2007). O powołaniu nauczyciela do żywej metodyki wobec procedur ewaluacyjnych w zmieniającej się klasie szkolnej. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Autoewaluacja i refleksyjność nauczyciela. Konin.
Grzesiak, J. (2008). Ewaluacja w dialogu wobec badań jakościowych w edukacji, in:
J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Ewaluacja w dialogu — dialog w ewaluacji. Kalisz — Konin.

Grzesiak, J. (2009). Samoocena versus ocenianie w edukacji. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Samoocena i ocena w kształceniu i wychowaniu. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2009). Komputer w edukacji początkowej dzieci. In: Komputer w edukacji. J. Morbitzer (eds.), Kraków.
Grzesiak, J. (2009a). Samoocena ucznia a samoocena nauczyciela. In: J. Grzesiak (eds.),
Ewaluacja i innowacje w edukacji. Samoocena i ocena w kształceniu i wychowaniu. Kalisz —Konin.
Grzesiak, J. (2010). Mentoring i coaching misją kompetentnego i odpowiedzialnego nauczyciela nauczycieli, in: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Kompetencje i odpowiedzialność nauczyciela. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2011). Wprowadzenie do dialogu o ewaluacji jakości, in: J. Grzesiak (eds.),
Ewaluacja i innowacje w edukacji. Pomiar i ewaluacja jakości kształcenia, Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2011). Wielozadaniowe i wielopodmiotowe konteksty ewaluacji jakości kształcenia. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Pomiar i ewaluacja jakości kształcenia, Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2012). O poprawie jakości edukacji narodowej na forum. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Poprawa jakości kształcenia i jej uwarunkowania. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2012). Determinanty poprawy jakości w obliczu krajowych ram kwalifikacji — kompetencji. In: J. Grzesiak (eds), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Poprawa jakości
kształcenia i jej uwarunkowania. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2013). Modelowanie projektowania poprawy jakości kształcenia wyzwaniem dzisiaj — wczoraj i jutro. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Projektowanie
poprawy jakości kształcenia. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2013). Projektowanie poprawy jakości badań pedagogicznych versus projektowanie poprawy jakości edukacji. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji.
Projektowanie poprawy jakości kształcenia. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2014). Niepokój o dydaktykę w procedurze ewaluacji edukacji i nauk o niej. In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Ewaluacja poprawy jakości kształcenia. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2015). Jakość narzędzi pomiaru dydaktycznego versus jakość kształcenia, In J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Jakość innowacji i ewaluacji w edukacji. Kalisz — Konin.
Grzesiak, J. (2016). Syntetyczny wskaźnik kompetencji ucznia służący poprawie jakości edukacji — kiedy? In: J. Grzesiak (eds.), Ewaluacja i innowacje w edukacji. Narzędzia pomiaru efektów kształcenia. Kalisz.
Sierakowska M., Z pasją trwam w tym zawodzie, „Szkiełko i Oko”, 2006, nr 3.

pdfSiemieniecki Bronisław

prof. dr hab.
Uniwersytet im. Mikołaja Kopernika w Toruniu
Toruń (Polska)
e-mail: bron@torun.home.pl
https://orcid.org/0000–0003–0319–4018

DOI:

Key words: didactic measurement, assessment in education, assessment values

SUMMARY

The author’s considerations include elements of valuing Jan Grzesiak’s scientific
achievements in the field of didactic measurement and the related assessment
of student-student competence. Adopting the definition of knowledge as a
symbolic description of the surrounding real world, it was possible to analyze the
representation of knowledge understood as a combination of data structures and
interpretative procedures enabling intelligent behavior.
An important aspect of knowledge is learning and inference based on new
facts, and the accumulation of knowledge is not just its accumulation, the addition
of new facts. The author emphasizes the role and place of evaluation in
contemporary academic discourse, which Jan Grze-siak embraced with his research
and publications. Little space is devoted to introducing students to selfassessment
and assessment is also fetishized. This remark was reflected in the
final conclusions of the author of the article.

LITERATURA

Grzesiak, J. (2002), O nowe spojrzenie na ocenianie uczniów w reformowanej szkole, „Studia Pedagogiczno-Artystyczne”, t. II, Kalisz 2002.
Grzesiak, J. (2003), Swoboda i przymus w pedagogice radości, [w:] Edukacja jutra, K. Denek (red.), Poznań.
Grzesiak, J. (2009), Samoocena versus ocenianie w edukacji, [w:] Ewaluacja i innowacje w edukacji, J. Grzesiak (red.), Kalisz-Konin.
Okoń, W. (1984), Słownik Pedagogiczny, Warszawa.
Siemieniecki, B. (2012), Wstęp do pedagogiki kognitywistycznej, Wyd. Adorno, Rzym.
Słownik Języka Polskiego, Warszawa 1985.

pdfМикола Зимомря

доктор філологічних наук, професор, завідувач кафедри германських мов
і перекладознавства Дрогобицького державного педагогічного університету,
Дрогобич, Україна
e-mail: zimok@ukr.net
ORCID ID https://orcid.org/0000–0002–7372–4929

Іван Зимомря

доктор філологічних наук, професор, завідувач кафедри теорії та практики перекладу
ДВНЗ «Ужгородський національний університет», Ужгород, Україна
e-mail: ivan.zymomrya@uzhnu.edu.ua
ORCID ID https://orcid.org/0000–0003–3211–8268

Ольга Баніт

доктор педагогічних наук, старший дослідник, провідний науковий співробітник
відділу андрагогіки Інституту педагогічної освіти і освіти дорослих імені Івана Зязюна
Національної академії педагогічних наук України (Київ, Україна)
e-mail: olgabanit@ukr.net
ORCID ID https://orcid.org/0000–0001–9002–6439

Наталя Жмаєва

кандидат філологічних наук, доцент кафедри перекладу і теоретичної та прикладної
лінгвістики Державного закладу «Південноукраїнський національний педагогічний
університет імені К. Д. Ушинського», Одеса, Україна
е-mail: zhmaeva@gmail.com
ORCID ID https://orcid.org/0000–0003–3382–0155

DOI:

ЛІТЕРАТУРА

Grzesiak J. Aksjologiczno-docymologiczne konteksty ewaluacji w edukacji, książka wydana z okazji XV Jubileuszu Wielkopolskiego Forum Pedagogicznego, dedykowana Profesorowi Janowi Grzesiakowi — Jubilatowi LXX / red. nauk. Z. Jasiński, R. Parzęcki. Kalisz; Konin, 2017. 335 s.

Grzesiak J. Nauczyciel jako diagnosta i mentor poprawy jakości w dobie transformacji. Ліцей професійний: контекст освіти та виховання: наук. зб. на пошану Василю Маринцю з нагоди 70-річчя заслуженого працівника освіти України / упорядк. Івана Зимомрі, Яна Гжесяка; за заг. ред. Миколи Зимомрі. Ужгород, 2020. C. 102–114.

Grzesiak J. Polskie akcenty w opowiadaniach autorstwa Mykoły Zymomrya. Ліцей професійний: контекст освіти та виховання: наук. зб. на пошану Василю Маринцю з нагоди 70-річчя заслуженого працівника освіти України / упор. Івана Зимомрі, Яна Гжесяка; за заг. ред. Миколи Зимомрі. Ужгород, 2020. C. 115–131.
Grzesiak J. Wartości і determinanty kszałtowania kompetencji badawczych nauczyciela. Вічність слова: наук. зб. на пошану доктора філологічних наук, професора Миколи Ткачука; за ред. Ростислава Радишевського, Миколи Зимомрі. Київ; Тернопіль; Дрогобич; Ужгород, 2019. C. 416–430.
Grzesiak J., Naumenko N. Wychowanie przez przeżywanie treści dzieła literackiego. Ліцей професійний: контекст освіти та виховання: наук. зб. на пошану Василю Маринцю з нагоди 70-річчя заслуженого працівника освіти України / упорядк. Івана Зимомрі, Яна Гжесяка; за заг. ред. Миколи Зимомрі. Ужгород, 2020. С. 135–139.
Kto jes tkim w Kaliszu i powiecie. Kalisz, 2000.
Poczet osóbwy różnionych nagrodą Magera. 2019.
Profesor Jan Grzesiak — pedagog z powołania. Reforma w szkole — szkoła w reformie / red. L. Pawelski; PSNT. Szczecinek 2009. S. 285–288.
Progi w ulu. Wybór opowiadań Mykoły Zymomryi / redakcja Jana Grzesiaka. Kalisz; Konin; Drohobycz, 2019. 142 s.
Twarze i słowa. Kalisz, 2004.
Who is who w Polsce. Wyd. 3. Verlag für Personenenzyklopädien AG, 6304 Zug. Schweiz, 2004. 1240 p.
Wielkopolskie Forum Pedagogiczne w obliczu ewaluacji i innowacji, książka wydana z
okazji X Jubileuszu Wielkopolskiego Forum Pedagogicznego, dedykowana Profesorowi Janowi Grzesiakowi / red. nauk. K. Denek, L. Pawelski, B. Urbanek, K. Wenta. Kalisz; Szczecinek, 2012. 321 s.
Z pasją trwam w tym zawodzie.Szkiełkiem i okiem. Konin: PWSZ, 2016. S. 24–28.
Złota Księga Nauk Humanistycznych / Polski Instytut Biograficzny. Helion, 2004.
S. 115–116.

Ґжесяк Я. Обличчям до правди: мозаїка миттєвостей. Слово про Михайла Сікору. Франкова нива: альманах / за ред. М. Зимомрі, Б. Завідняка. Ужгород, 2020. Випуск 4. С. 6–96.
Зимомря М., Андрощук І., Баніт О., Якубовська М. Цінне видання — у ювілейний вінок визнання проф. Н. Г. Ничкало (Рец. на кн.: :Pedagogika bez granic. Warszawa, 2019. 492 s.). Естетика і етика педагогічної дії: зб. наук. праць. Київ; Полтава, 2020. Вип. 22. С. 201–207.