Mirosław Kordowski
prof. dr hab., Uniwersytet im. Adama Mickiewicza,
Poznan, Polska
e-mail: Kordowski-dyrygent@o2.pl
ORCID ID https://orcid.org/0000–0002–2110–1113
DOI:
Słowa kluczowe: estetyka, rozwój, wrażliwość, harmonia, osobowość, sztuka
STRESZCZENIE
Współczesny świat wymaga od nas ustawicznego kształcenia oraz pobudzenia społecznej i zawodowej aktywności. Takie działania należy wprowadzać jak najszybciej już u małych dzieci w przedszkolu, w szkole, bo „Czym skorupka za młodu nasiąknie…”. Dlatego należy postawić na wszechstronny rozwój dziecka, przy czym należy uwzględnić jego indywidualne potrzeby. Rola muzyki w tym zakresie jest bardzo duża, ponieważ muzyka to m.in. harmonia. Jej wpływ na układ psychosomatyczny udowodniono już w starożytności. Obcowanie ze sztuką ma niebagatelny wpływ na rozwój osobowości, na wszechstronny rozwój dziecka, a w przyszłości dorosłego człowieka. Dlatego takie działania należy wprowadzać jak najwcześniej. Bardzo istotne jest tutaj zachowanie ważności indywidualnej jednostki, bo tylko takie podejście może prowadzić do rozwoju. Nie można niczego narzucać. W takich działaniach nie może być też przypadkowości. Rozmiar i proporcje należy dostosować do realnych potrzeb, nie można dostarczać nadmiaru doświadczeń i tak, jak w każdej dziedzinie — należy zachować umiar. W tych wszystkich działaniach bardzo dużą rolę odgrywa szkoła, która nie zawsze zachowuje równowagę między zajęciami szkolnymi a pozaszkolnymi. Często też się spotyka narzucanie utartych schematów, standardów, co niestety nie prowadzi do rozwoju, a wręcz hamuje rozwój indywidualnej twórczości. Należy umiejętnie rozbudzać wrażliwość estetyczną w jak najmłodszym wieku i w ten sposób wydobyć zdolności odbierania wrażeń za pośrednictwem zmysłów. I tutaj właśnie ogólnie pojęta sztuka winna być środkiem do kształtowania osobowości, bo właśnie obcowanie ze sztuką prowadzi do ogólnego rozwoju jednostki.
Prowadząc Orkiestrę Dętą OSP przy MGOK w Koronowie, mam okazję obserwować te wszystkie zjawiska. Granie w orkiestrze, to nie tylko edukacja stricte muzyczna, to również działanie prowadzące do rozwoju takich cech, jak odpo-wiedzialność, punktualność, szacunek do dyrygenta i do samych siebie nawzajem, to również poznawanie historii, wzbudzanie patriotyzmu, a także zmiana wrażliwości na muzykę, rozwój osobisty, możliwość poznawania innych ludzi, z których często rodzą się przyjaźnie, no i wreszcie — poczucie własnej wartości.
LITERATURA
Dąbrowski, K. (1989), Zdrowie psychiczne,Warszawa.
Dąbrowski, K. (1989), Higiena psychiczna i jej stosunek do nauk pokrewnych, w: K. Dąbrowski (red.), Zdrowie psychiczne, Warszawa.
Dąbrowski, Z. (1986), Czas wolny dzieci i młodzieży. Warszawa.
Gloton, R., Clero, C. (1986), Twórcza aktywność dziecka, Warszawa.
Gołaszewska, M. (1989), Kultura estetyczna, Warszawa.
Gołaszewska, M. (1994), Universum sztuki, Kraków.
Gołaszewska, M. (1996), Egzystencjalne i esencjalne pytania wobec kultury estetycznej, w: Edukacja kulturalna a egzystencja człowieka, B. Suchodolski (red.), Ossolineum Wrocław — Warszawa — Kraków –Gdańsk.
Kępiński, A. (1989), Melancholia, Warszawa.
Nyderek, A. (1988), Czynniki warunkujące skuteczność pracy pedagogicznej nauczyciela wychowania muzycznego, Bydgoszcz.
Przecławska, A. (1986), Zróżnicowanie kulturalne a problemy wychowania, Warszawa.
Siciński, A. (red.) (1988), Styl życia. Przemiany we współczesnej Polsce. Warszawa.
Toti, G. (1983), Czas wolny. Warszawa.
Wierszyłowski, J. (1991), Psychologia muzyki, Warszawa.
Willems, E. (1993), O dyskursywności estetycznej, Warszawa — Kraków.
Zawrska, H. (1983), Wybór, opracowanie i posłowie, Rozmowa z Marią Kuncewiczową, Warszawa.
Żelazkiewicz, M. (1984), Zajęcia pozalekcyjne i opiekuńcza działalność szkoły, Warszawa.